İspanya ile Fas arasındaki diplomatik kriz uzun sürecek beklentisi
İSPANYOL BASINININ DEĞERLENDİRMESİ
İspanya ile Fas arasındaki kriz, gün geçtikçe derinleşiyor.
“CEUTA’YI KONUŞUP BATI SAHRA’YI TANIMAMASI ŞİZOFRENİ”
Halihazırda Batı Sahra sorunuyla başlayan kriz, düzensiz göçmen akınıyla yeni bir boyut kazandı ve uzun süre devam etmesi bekleniyor.
30 DÜZENSİZ GÖÇMEN İSPANYA TARAFINA GEÇTİ
İspanyol basını, Fas Dışişleri Bakanı Nasır Burita’nın dün yaptığı basın toplantısındaki konuşmalarına atfen, “Kökeninde Batı Sahra sorununun yattığı İspanya ile Fas arasındaki krizin uzun süreceği” değerlendirmesini yaptı.
İSPANYA İLE FAS ARASINDAKİ DİPLOMATİK KRİZ
Burita’nın “Sorunun gerçek nedeni devam ettiği sürece kriz sürecektir.” sözünü öne çıkaran İspanyol gazeteleri, yakalandığı koronavirüs tedavi görmesi için 22 Nisan’da gizli bir şekilde Logrono kentine getirilen ayrılıkçı Polisario Cephesi’nin Genel Sekreteri İbrahim Gali’nin İspanya’dan ayrılmasının Fas tarafından şart koşulduğunu vurguladı.
Düzensiz göçmen akını sonrası Fas hükümetinin istişare amaçlı Rabat’a çağırdığı Madrid Büyükelçisi Karima Benyaich’in, Gali’nin İspanya’dan ayrılmadığı ya da bu ülkede yargılanmadığı sürece Madrid’e gönderilmeyeceği iddia edildi.
İspanya’daki sol koalisyon hükümeti, Gali’nin “insani gerekçelerle getirildiği”ni savunup son günlerde yaşanan düzensiz göçmen krizinin “gerçek sorun olmadığını” kabul etse de Batı Sahra’ya ilişkin değerlendirme yapmaktan kaçınıyor.
Diğer yandan Fas resmi haber ajansı MAP’ın Genel Müdürü Halil Haşimi el-İdrisi, 19 Mayıs’ta bir forumda yaptığı konuşmasında, İspanya’yı “ihanetle” suçlayıp, “İspanyol hükümetinin Ceuta’da toprak bütünlüğünden konuşup Fas’ın Batı Sahra’daki egemenliğini tanımamasını şizofreni” olarak tanımlamıştı.
El-İdrisi, “Fas ve İspanya ucu açık bir kriz döneminden geçiyor. İspanyol hükümeti, dostça olmayan tavırları, sahte bahaneleri ve yaptığı gaflarla durumu daha da kötüye götürmeyi seçti.” suçlamasında bulunmuştu.
Bu arada İspanya’nın Kuzey Afrika’daki toprakları Ceuta ve Melilla kentlerindeki düzensiz göçmen akınının devam ettiği görüldü.
Melilla özerk yönetimi kaynakları, İspanyol resmi haber ajansı EFE’ye yaptıkları açıklamada, dün gece Fas tarafından İspanya’ya geçiş yapmak için 6 kez düzensiz göçmen akını olduğunu belirtti.
Dikenli tellerle örülü sınır hattının farklı yerlerinden Melilla’ya girmeye çalışan düzensiz göçmenlerden 30’unun, İspanya tarafına giriş yaptığı bildirildi.
Faslı göçmenlerin 17 Mayıs’ta saat 02.00’de başlattıkları ve Fas yönetiminin göz yumduğu düzensiz göç akınıyla Ceuta kentinin kuzey (Benzu) ve güney (Tarajal sahili) sınırlarından yüzerek ya da yürüyerek iki günde 8 binden fazla kişi İspanya’ya geçmişti.
İspanya 6 bin kadar düzensiz göçmeni derhal Fas’a geri göndermişti, 800 kadarı çocuk olan düzensiz göçmenlerin bir kısmı ise halen Ceuta’da bulunuyor.
İspanyol hükümeti, özel statüye sahip göçmen çocukların ilk olarak Fas’taki ailelerini bulunmaya çalıştığını, kimseye ulaşılamaması halinde İspanya’daki farklı özerk bölgelere dağıtılacaklarını duyurdu.
Fas’ın sınır kontrolüne yeniden başlamasıyla büyük ölçüde durdurulan Ceuta’daki düzensiz göçmen akınında, 2 kişi boğuldu.
Batı Sahra meselesinden dolayı son dönemlerde ciddi gerginliklere sahne olan İspanya-Fas ilişkileri, İspanya’daki sol koalisyon hükümetinin 22 Nisan’da ayrılıkçı Polisario Cephesi Genel Sekreteri İbrahim Gali’yi, yakalandığı koronavirüs hastalığından dolayı tedavi görmesi için gizlice ülkeye getirip Logrono kentindeki bir hastaneye kaldırmasıyla diplomatik krize dönüşmüştü.
Eski ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Aralık 2020’de Fas’ın Batı Sahra’daki egemenliğini tanıdığını açıklamıştı. Bu gelişmeyle İspanya ve Fas arasındaki ilişkilerde gerginlik başlayıp şubat ayında yapılması öngörülen İspanya-Fas hükümetler arası zirve iptal edilmişti.
İki ülke arasındaki diplomatik kriz, Polisario Cehpesi lideri Gali’nin İspanya’ya gelişi ve ardından Fas’tan İspanya’ya doğru düzensiz göçmen akınıyla daha da derinleşmişti.
Avrupa Birliği’nin (AB) desteğini arkasına alan İspanya, Fas ile yaşadığı sorunları diplomatik yollarla çözmeye çaba gösterirken ABD’nin desteğini yanında hisseden Fas ise Batı Sahra’daki egemenliğini sağlamlaştırmaya çalışıyor.
