Bakan Adil Karaismailoğlu, yap-işlet-devret modelini anlattı
“ORALARA YAPILMIŞ BİR YATIRIM VAR”
Esra Elönü sunumuyla 24 TV ekranlarında yayınlanan Arafta Sorular programının bu haftaki konuğu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu oldu.
“YAP İŞLET DEVRET OLMASAYDI DEVLETİN BAŞKA PROJELERİNİ KESECEKTİNİZ”
Gündeme ilişkin birçok konuda değerlendirmelerde bulunan Bakan Karaismailoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önderliğinde başlayan ve Türkiye’nin hızlı kalkınmasını amaçlayan yap-işlet-devret modeline değindi.
“DEVLETİN MASRAFI ARTACAKTI”
Modelin işleyişini Esra Elönü’nün “Geçmediğim yolun parasını niye ödüyorum diyorlar ne diyorsunuz” sorusuna cevap vererek anlatan Karaismailoğlu, konuyla ilgili şu açıklamaları yaptı;
“PROJELER BİRBİRİNİ DENGELİYOR”
Çok garip bir soru. Zaten herkes Van’da veya Hakkari’de yapılmış bir yoldan geçmiyor. O yollar 80 milyon vatandaşın verdiği vergilerle yapılıyor. O da aynı mantık o zaman oradaki yapılan yoldan da geçmiyorsunuz.
“KORONA DÖNEMİNDE KATKI PAYLARIMIZ ARTTI”
Bu tarafta uygun proje yaptığınız zaman onun önemli bir kısmını kullanıcıdan alıyorsunuz. Kullanandan alıyorsunuz aslında kullanmadığından almıyorsunuz tabii ki onun eksik kalan kısmını.
“YAP İŞLET DEVRET İLE 38 PROJE YAPTIK”
Oraya yapılmış bir yatırım var.
“İSTANBUL’U NAVİGASYONDAN DAHA İYİ BİLDİĞİMİ SÖYLEYEBİLİRİM”
Bakın Kuzey Marmara Otoyolu 8 milyar dolarlık bir projedir. Bu yapım sırasında devletten 1 kuruş çıkmadan 8 milyar dolarlık projeye, bir yatırımcı gelip para yatırdı. Siz bunu kamu bütçesinden yapsaydınız, devletin başka bir projesinden kesmiş olacaktınız. Onun da belli bir süre içerisinde o 8 milyar doların bir geri dönüşü için finansal modeldir yap-işlet devret projeleri.
KANAL İSTANBUL’UN HEDEFİ
Bakın Avrasya Tüneli 1.250 milyar dolarlık bir projedir. Devletin kasasından bir kuruş çıkmadan 4 yılda bitmiş bir proje… Bu proje şu an çalışıyor ve burada bir de işletme masrafları var. Onu da işletmeci sağlıyor. Yıllık 450 milyon TL işletme masrafı var. Bunu devlet yapmış olsaydı. 1.250 milyar doları cebinden harcayacaktı bir de her yıl 500 milyon TL oraya işletme masrafı yapacaktı. Bakın bunların hiçbirini devlet vermiyor.
1915 ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ
Biz geçen sene sadece biz bu geçiş sayılarından eksik kalanı yatırdık. Bir de şöyle bir şey düşünün; biz yap işlet devret projelerini hem havalimanlarında hem denizlerde kullandık. Bakın denizlerde de havalimanlarında da tamamen para kazanıyor devlet. Bunun yanına karayollarını da koyduğunuzda projeler birbirini dengeliyor.
“ÇİN-AVRUPA TİCARETİNDEKİ PAYIMIZI ARTIRMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Korona döneminde geçişler düştü, onun için bizim yaptığımız katkı payları arttı. Ama önümüzdeki yıllarda gelir kazanmaya başlayacağız. Özellikle 2030’dan sonra devlet hiçbir katkıda bulunmayacak.
2040 yılına geldiğimizde Ulaştırma Bakanlığı, devletten 1 kuruş almadan bu projelerden kendi gelirini oluşturacak. Biz, yap-işlet-devret modeliyle 38 proje yaptık. Devletin cebinden bir kuruş çıkmadan 37,5 milyar dolar yatırım yaptık. Onun için büyük yatırımların hemen birisi bitip yenisi başlıyor.
1. Boğaz Köprüsü o zaman devletin yap işlet devret projesiyle yapılsaydı, devletin diğer bütçesi Anadolu’daki projelere giderdi.”
“Çok mütevazı olmaya gerek yok, İstanbul’u navigasyondan daha iyi bildiğimi söyleyebilirim.” diyen Karaismailoğlu, Esra Elönü’nün sorduğu tüm güzergahlara nasıl ulaşılacağını bir bir anlattı:
“İstanbul’un 1100 kilometreye kadar metro hattına ihtiyacı var. Yoksa bu trafik çilesi çekilemez. İBB’yi engelleseydik, inşaatı devam eden metro hattının üzerine hafriyat dökerken onları engelleyebilirdik.Muhaliflik, ülkenin menfaatlerine karşı olmak değildir. Biz, onlara baksaydık bu işlerin hiçbirini yapamazdık. Bizim hedeflerimiz var.
Bugün İstanbul Boğazı’ndan 40 bin gemi geçmekte. 2050 yılında bu sayı, 78 bine çıkacak. İstanbul Boğazı bu sayıyı kaldırmaz. Marmara Denizi gemi otoparkına dönecek. İlk Boğaz Köprüsü 1970 yılında İstanbul’a yetiyordu. İkinci köprü neden yapıldı? Çünkü yetmemeye başlamıştı. Aynı şekilde İstanbul Boğazı yetmiyor. Kanal İstanbul gibi bir su yoluna ihtiyaç var.
1915 Çanakkale Köprüsü, 2023 metre olması sebebiyle dünyanın en büyük orta açıklıklı asma köprüsü. Saatlerce süren yolculuğu 6 dakikaya düşürüyor.
Ukrayna-Rusya krizi nedeniyle Orta Koridor’un önemi ortaya çıktı. Biz Çin-Avrupa ticaretindeki payımızı artırmaya çalışıyoruz.”
