MİT’in resmi internet sitesinde “özel koleksiyon” sekmesinin “belgeler” bölümüne yeni istihbarat raporları eklendi. Bu belgeler arasında, 1946 yılında Kars Yuva Amirliği tarafından ele geçirilen bir SSCB casusuna ait şifre anahtarı içeren notlar ve bunlara dair hazırlanan istihbarat raporu da yer alıyor.

Söz konusu raporda şu dikkat çekici ifadeler bulunuyor:

Vasil Girigoyenko, Kars Yuva Amirliği’nden firar etmeye teşebbüs etmiş, ancak suçüstü yakalanmıştır. Uygulanan sorgulama sonucunda, verilen bir görevle hareket ettiğini ve üzerinde bulunan notaların şifre içerdiğini itiraf etmiş, ancak henüz tam ve kesin bir açıklamada bulunmamıştır. Girigoyenko, demiryollarında çalışan Ahmed isimli bir kişiyi bulmayı ve bu kişi aracılığıyla daha önce Sovyetler tarafından ülkeye gönderilen Aleksey Petrof ile buluşmayı planladığını belirtmiştir. Ahmed ve Aleksey’in bulunması için gerekli aramalar titizlikle sürdürülmektedir. Gelişmeler hakkında ayrıca bilgi sunulacaktır.

Tarihi bir belge niteliği taşıyan bu rapor, dönemin casusluk faaliyetlerine ve istihbarat çalışmalarına dair önemli detaylar sunuyor.

İNGİLİZ ATAŞEMİLİTERİ DE TAKİP EDİLDİ

MİT’in resmi internet sitesinde paylaşılan bir diğer dikkat çekici belge, İngiliz Ataşemiliteri Binbaşı O’Lary’nin faaliyetlerine ilişkin bir istihbarat raporu oldu. İzmir Bölge Amirliği tarafından 19 Haziran 1932’de Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti’ne (MAH) gönderilen bu raporda, O’Lary’nin İzmir ve çevresindeki hareketleri detaylı bir şekilde incelenmiş.

Rapora göre, Binbaşı O’Lary, 14 Haziran 1932’de Afyon’dan gelen trenle İzmir’e ulaşmış ve İzmir Palas Oteli’nde konaklamıştır. Beş dil bilen (Rumca, Fransızca, İngilizce, Almanca ve Türkçe) O’Lary, İzmir’deki konsolosla birlikte müstahkem mevki komutanını ziyaret etmiş, Bornova’daki fırka karargâhına gitmiş ancak ziyaret gerçekleştirmeden geri dönmüştür. İzmir’in öne çıkan bölgelerini gezmiş ve Aydın hattındaki İngiliz personelle tenis kortunda bir araya gelmiştir.

15 Haziran gecesi Halkevi gazinosunda görülen O’Lary’nin, kıtaatı fenniye yüzbaşılarından Saim Bey’in sarhoşlukla yaptığı sohbetlere kulak verdiği ve bazı notlar aldığı belirtilmiştir. Ancak 112 numaralı ajan, bu konuşmaların görevle ilgili olmadığını rapor etmiştir. Ayrıca, İzmir Palas’taki eşyaları incelenmiş ancak kayda değer bir bilgi bulunamamıştır. Notlarının cebindeki bir defterde yer aldığı anlaşılmış, ajanımız defterde eski Türkçe harflerle yazılmış bazı adreslere rastladığını ifade etmiştir.

17 Haziran sabahı Manisa’ya hareket eden O’Lary’nin Manisa’daki faaliyetleri izlenememiş, ardından İstanbul’a geçeceği bilgisi alınmıştır. Bu gelişmeler, Ankara Bölge Amirliği’ne ve İstanbul Bölge Amirliği’ne bildirilmiştir.

Son olarak, MİT’in internet sitesindeki arşive, ilerleyen dönemlerde yeni belgelerin eklenmeye devam edeceği duyurulmuştur. Bu tür belgeler, tarihin perde arkasındaki casusluk faaliyetlerine ışık tutuyor.